Afrika’nın bir numaralı silah tedarikçisi: Rusya

Tarihte ilk defa düzenlenen Rusya-Afrika zirvesi, Rusya’nın “Kara Kıta”daki politik, ekonomik ve askeri alanlarındaki nüfuzunu artırma stratejisinde dönüm noktası olabilir.

23-24 Ekim’de Rusya’nın Karadeniz’de bulunan tatil şehri Soçi’de düzenlenen Rusya-Afrika zirvesine 43 Afrika ülkesinin lideri katıldı.

Sovyetler Birliği döneminde Afrika’nın en önemli silah ve askeri ekipman tedarikçisi Rusya’nın kıtaya ilgisi ancak 21’inci yüzyılın başlarında tekrar canlanabildi.

Rusya’nın önde gelen düşünce kuruluşlarından Valday Tartışma Kulübünce yayınlanan “Rusya’nın Afrika’ya Dönüşü: Strateji ve Beklentiler” adlı raporda, askeri-teknik alandaki iş birliğinin Rusya ile Afrika arasındaki ilişkilerde yaklaşık son 20 yıldır tekrar özel bir konuma sahip olduğu vurgulanıyor.

Dünyanın en büyük ikinci silah ihracatçısı konumundaki Rusya, Afrika ülkelerinin ise en büyük silah tedarikçisi konumunda ve pazar payını giderek yükseltiyor.

Rusya'nın 2017 yılında Afrika ülkelerine silah satışlarının 2012'ye kıyasla iki katına çıkarken, Afrika'nın toplam silah ithalatının yüzde 39’u Rusya tarafından karşılanıyor. Afrika’ya yapılan satışlar, Moskova’nın askeri ihracatının ise yaklaşık üçte birini oluşturuyor. Zirve kapsamında Rusya, Kongo Demokratik Cumhuriyeti ile 500 milyon dolarlık demir yolu, Nijerya ile de demir yollarının modernizasyonu ve genişletilmesi amacıyla anlaşma imzaladı.

Günümüzde, Sahraaltı Afrika’daki 39 ülkenin 25’iyle askeri ve teknik bağlara sahip Rusya’nın devlet savunma sanayisi şirketi Rosoboroneksport’un Angola, Uganda ve Etiyopya'da daimi temsilcilikleri bulunuyor.

Rusya, Afrika ülkelerinin çoğuyla da askeri ve teknik iş birliği konusunda hükümetlerarası anlaşmalar imzalamış durumda. Rusya’nın bu alandaki en büyük ortakları Angola, Sudan, Uganda ve Etiyopya olarak ön plana çıkıyor.

Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsünün (SIPRI) raporuna göre, Rusya, 2015- 2017'de Afrika ülkelerine ağırlıklı olarak askeri ve nakliye helikopterleri, uçaklar ve uçaksavar füzesi sistemleri olmak üzere kullanılmış askeri teçhizat tedarik etti.

Rusya-Afrika zirvesinde de Nijerya'nın Rusya'dan 12 savaş helikopteri satın almak için anlaşma imzaladığı bildirildi. Nijerya'nın yanı sıra Kamerun, Eritre, ve Güney Afrika da Rusya'dan uçak, tank ve ağır silahlar satın almak isteyen ülkeler arasında yer alıyor.

Rusya Afrika’ya asker de ihraç ediyor

İç savaşın uzun yıllardır devam ettiği Orta Afrika Cumhuriyeti, Rusya ile bir süre önce askeri iş birliği anlaşması imzaladı. Anlaşma doğrultusunda, Rus askeri danışmanlar, resmen Orta Afrika Cumhuriyeti resmi hükümetinin bulunduğu Bangui'de faaliyet gösteriyor.

Rus özel askeri şirketi Vagner Grubu için çalışan sözleşmeli askerlerin de Orta Afrika Cumhuriyeti’nde faaliyet gösterdiğine dair çeşitli raporlar bulunuyor. Söz konusu raporlarda, Vagner Grubu’na bağlı askerlerin, Orta Afrika Cumhuriyeti’nin kuzeyinde Çin enerji şirketlerine ait petrol sahalarına çeşitli saldırılar düzenleyen isyancı gruplarla birlikte çalıştığı da öne sürülüyor.

Öte yandan, belgesel çekimi için Orta Afrika Cumhuriyeti'nde bulunan 3 Rus gazetecinin, kimliği belirsiz kişilerce 2017’de öldürülmeleri de Rus ve dünya kamuoyunu uzun süre meşgul etmişti. Rus medyasında yer alan iddialarda, öldürülen gazeteciler Vagner Grubu ile ilgili bir belgesel çekimi için bir süredir Orta Afrika Cumhuriyeti'nde bulunduğu öne sürülmüştü.

AA