Yabancı öğrenciler isminden dolayı düşük eğitimlere yönlendiriliyor

Hollanda’da yapılan bir araştırma, ilkokuldan ortaokula geçişte verilen eğitim seviyesi tavsiyesinin öğrencinin ismine göre değiştiğini ortaya koydu. Özellikle Arapça isim taşıyan öğrencilerin, Avrupa kökenli isimlere sahip olan yaşıtlarına kıyasla daha düşük seviyede bir eğitim tavsiyesi aldığı belirlendi.

Aynı zeka seviyesine rağmen daha düşük okul seviyesi veriliyor

Araştırma şirketi SCALIQ, 13,9 yaş ortalamasına sahip 6 bin 409 ortaokul öğrencisinin zekâ seviyelerini inceledi ve bunları aldıkları eğitim tavsiyeleriyle karşılaştırdı. Sonuçlara göre, Arapça isme sahip 481 öğrencinin yüzde 50’sine, aynı zekâ seviyesine sahip Avrupa kökenli isim taşıyan öğrencilere kıyasla yarım seviye daha düşük okul tavsiyesi verildiği görüldü. Aynı durum, Afrikalı ve İspanyol isimlere sahip öğrencilerde de gözlemlendi.

Araştırmayı yürüten uzmanlardan Femke Hovinga, bu bulguların eğitimde fırsat eşitsizliğinin ciddi bir örneği olduğunu belirtti, "Sadece isminiz nedeniyle aldığınız tavsiye değişebiliyor ve bu büyük bir fark yaratıyor" dedi.

Eğitimde gizli ayrımcılık mı var?

SCALIQ, ismin eğitime etkisini daha önce de araştırmıştı. Eylül ayında yapılan bir çalışmada, göçmen kökenli yüksek zekâlı öğrencilerin eğitim seviyelerinin genellikle daha düşük belirlendiği ortaya çıkmıştı. Bu son araştırma, sadece zekâ veya sosyal statü değil, öğrencinin isminin bile belirleyici bir faktör olduğunu gözler önüne serdi.

Uzmanlar: Bilinçsiz ayrımcılık söz konusu olabilir

Araştırmaya katılmayan ancak sonuçları değerlendiren Verwey-Jonker Enstitüsü'nden Suzan de Winter-Koçak, araştırmayı eğitimdeki fırsat eşitsizliğine dair önemli bir katkı olarak yorumladı. De Winter-Koçak, öğretmenlerin genellikle öğrenciyi bütünüyle değerlendirdiklerini söylese de, sistematik bir fark olduğunda bunun bilinçsiz ayrımcılık ya da kurumsal ırkçılıktan kaynaklanabileceğini ifade etti.

Hollanda Eğitim, Kültür ve Bilim Bakanlığı (OCW) ise araştırmanın sonuçlarını incelediklerini açıkladı. Bakanlık sözcüsü, bazı öğrenci gruplarının okul tavsiyelerinde sürekli olarak düşük değerlendirildiğini bildiklerini ve bu durumu engellemek için geçiş sınavına (doorstroomtoets) büyük önem verdiklerini belirtti.