Sadece Demir Kubbe değil istihbarat da çöktü

Kudüs’te Mescid-i Aksa üzerinden başlayan ve kısa sürede hızla yayılan Barbar İsrail-Filistin gerginliği son günlerde daha farklı bir boyuta taşındı. Katil İsrail’in masum sivilleri ve çocukları hiçe sayan adımlarla kana buladığı bu süreçte adını en çok duyduğumuz sistemlerden biri de Demir Kubbe oldu.

Demir Kubbe’nin başarısı ya da başarısızlığı elbette üzerinde durulması gereken konulardan biri. Ancak biz biraz daha geniş perspektiften bakmak ve ‘dünyanın en iyi istihbarat örgütü’ güzellemelerin yapıldığı Mossad’ın nasıl olup da burnunun dibine gelen yüzlerce roketle ilgili karşı bir hamle yapamadığı sorusunun peşine düşmek istiyoruz…

Mossad’ın PR çalışmaları çok etkin

Mersin Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Kaan Kutlu Ataç, bu konudaki sorularımızı yanıtlarken neden sadece Mossad özelinde bakmamamız gerektiğini anlatmakla kalmıyor, İran başta olmak üzere diğer ülkelerin sürece etkisini ve tüm bu yaşananların gelecek dönemde ne tür yansımaları olacağını da detaylandırıyor.

“Mossad madem dünyanın en iyi istihbarat örgütü, Gazze’ye gelen yüzlerce füzeyi nasıl göremedi?” sorusunu yönelttiğimiz Ataç’a göre bu duruma iki farklı pencereden bakmak gerek.

İstihbaratta ‘sürpriz’ etkisi

Kaan Kutlu Ataç, madalyonu tersine çeviriyor ve Mossad’ın neden başarısız sayıldığına dair perdeyi aralıyor… Ataç, süreci anlatmadan önce aslında kurumun geçmişte bu konuda çok önemli uyarılar yaptığını anlatıyor.

“Mossad, Hamas’ın geçmişe oranla çok yüksek bir vuruş gücüne kavuştuğunu biliyordu” diyen Ataç’a göre ‘Neden engellenemedi?’ sorusunun yanıtı ‘sürpriz etkisi’ üzerinden okunmalı:

“İstihbaratta ‘sürpriz etkisi’ dediğiniz bir yaklaşım var. Siz, düşmanınızın elinde ne olduğunu bilirsiniz ancak niyetini, saldırıyı ne zaman, nerede ve hangi ölçekte kullanacağını kestiremezsiniz. Literatürde sürpriz etkisi olarak geçen bu anlayışta inisiyatif hasmınızdadır.

Halbuki bir istihbarat örgütünün en temel amaçlarından biri de ‘sürprizlere karşı belirsizliği asgari düzeye indirmek’ olarak tanımlanır. Mossad burada teşhisi doğru yapsa da diğer bileşenleri tamamlayamadı ve süreç Gazze tarafından 24 saatte binin üzerinde roketin ateşlenmesine kadar vardı. Burada sürpriz füzelerin ateşlenmesi değil… Ne zaman ve ne sıklıkta ateşlendiği konusu.

2019-2020 yıllarında Hamas toplamda 775’in üzerinde füze ateşlemişti. Şimdi 24 saatte binin üzerinde füze ateşleyecek seviyeye ulaştıklarını gösterdiler. Geçmiş dönemden farklı olarak hedeflere isabet oranlarında da gelişme olduğu görülüyor. Yani hedef gözeterek ateşlediği füzeler var. İşgalci israil için son derece endişe verici bir gelişme bu.”

Filistin’de mühendislik bilgisi var

Burada değerli bir hatırlatmada daha bulunuyor Kaan Kutlu Ataç ve bu füzelerin nasıl temin edildiğinden de bahsediyor… İki farklı yöntem öne çıkıyor. İlki füzelerin Hamas tarafından imalatı, diğeri ise küçük parçalar halinde uzun soluklu bir çalışma neticesinde füze materyallerinin bir şekilde Gazze’ye sokulması.

Doğal olarak ‘Hangi güzergah üzerinden getiriliyor?’ sorusu da anlam kazanıyor. Ataç, ilk akla gelenin abluka altında olmasına rağmen Gazze’nin bir şekilde deniz yoluna erişiminin halen devam etmesi olduğunu belirtiyor. Diğer yanda ise İran ve İran’ın güçlü olduğu bölgelerden bir şekilde Gazze tarafına taşınan yükler anlam kazanıyor.

Filistinlilerin her ne kadar eğitimden yoksun halde olsalar da özellikle gençlerin mühendislik alanında kendilerini çok geliştirdiğini kaydeden Ataç, yurt dışında eğitim alıp yeniden bölgeye dönenlerin ya da ‘nasıl yapılır?’ kısmında diğer ülkelerden know-how anlamında çok faydalı bilgiler edinenlerin bu tür işlerde başrol oynadığı bilgisini veriyor.

TRT