Patani'de barış süreci için yeni adım

Tayland'ın büyük oranda Müslüman olan güney bölgesi Yala ve Patani'de direnişi organize eden gruplardan Millî Devrimci Cephe (Barisan Revolusi Nasional/BRN) yeni Tayland hükümetinden yetkililerle ilk toplantısını yaptığını ve talepleri resmi barış görüşmelerinin şartı olarak ortaya koyduğunu açıkladı.

Barisan Revolusi Nasional (BRN) yetkilileri Cuma günü Güneydoğu Asya'da bir yerde bir Taylandlı heyet bir araya geldi. BRN, güvenlik suistimalleri hakkında şeffaf bir soruşturma şüphesiyle gözaltına alınan tüm insanların serbest bırakılmasını talep etti.

Yetkililer, bu sürecin çok erken olduğunu vurgularken, resmi müzakerelere atılmış bir adım olabileceğini söyledi.

BRN'nin üst düzey üyelerinden 70 yaşındaki Pak Fakir Reuters'e verdiği röportajda, resmi barış görüşmelere başlamak için zamana ihtiyaç var dedi.

Tayland hükümeti için güneydeki direniş grupları ile barış diyaloğu Başkanı General Udomchai Thamsarorat, bir toplantı olup olmadığı konusunda yorum yapmayı reddetti.

Devam eden savaş

BRN ile geçmişteki temaslar hiçbir zaman görüşmelere yol açamadı ve 1909'da Siyam (Tayland) Krallığı onları ilhak etmeden önce bağımsız bir Malay sultanlığı olan Yala, Pattani ve Narathiwat eyaletlerinin bağımsızlığını talep etmek için gerilla savaşı sürdürüldü.

Fakir, "Sorunumuzun temel nedeni sömürgeciliktir ve geçmişteki görüşmelerde buna hiç değinilmemiştir." dedi.

BRN genellikle belirli saldırıların sorumluluğunu ne doğruluyor ne de reddediyor olsa da, Fakir grubun 2 Ağustos'ta Bangkok'u sarsan bir dizi küçük bombalama olayının arkasında olmadığını söyledi.

Bombalamalarda  dört kişiyi yaralandı ve bölgesel bir güvenlik zirvesi sırasında hükümeti zor duruma sokmuştu. Güneyden gelen iki şüpheli saldırılarla ilgili olarak tutuklandı.

Fakir, "En güneydeki üç ilin ötesine saldırmayacağız, çünkü terörist olarak algılanmak istemiyoruz." dedi. "Bizim bölgemiz var. Neden bu işe kalkışasın ki? ... Bunun arkasında başka biri olmalı."

Direniş grupları

Tayland’ın en güneyinde, âdeta Malezya’nın doğal bir uzantısı şeklinde yer alan Patani, bugün %80’ini Malay asıllı Müslümanlardan oluşuyor. Bölgede 5 milyon civarında Müslüman yaşıyor.

Patani’de örgütlü direnişi iki ana grup yürütüyor. Bu iki grubun güçlüsü olan Millî Devrimci Cephe (Barisan Revolusi Nasional/BRN) %60 gibi ciddi bir halk desteğine sahip olmakla birlikte, kendi içinde çok parçalı bir yapıyı barındırıyor. Genellikle Malezya’da bulunan ve gizli tutulan liderlik yapısına sahip örgüt, yerel ölçekte güçlü olmasına rağmen uluslararası düzeyde zayıf durumda.

En güçlü rakibi Patani Birleşik Özgürlük Örgütü (Patani United Liberation Organization/PULO) ise %30 halk desteğine sahip ancak uluslararası düzeyde daha etkin bir yapılanması söz konusu. BRN başlangıçta komünist fikirleri benimserken zamanla İslamcı ve milliyetçilerin de dahil olarak dönüştürdüğü bir hareket. PULO ise başlangıcından itibaren İslamcı ve milliyetçilerin yürüttüğü bir hareket olarak görülüyor. Lideri Kasturi Mahkota İsveç’te sürgünde bulunuyor. Vatanını 30 yıl önce terk etmek zorunda kalmış ve şu an altmışlı yaşlarında.

BRN kapalı ve yerel bir anlayışla yoluna devam etmeyi benimserken, PULO dünyaya daha açık ve davasını uluslararası kamuoyuyla her fırsatta paylaşmayı ilke edinmiş bir yapı görünümünde.

Bu iki örgüt Patani siyasi hayatının en önemli belirleyenleri olmasının ötesinde, bağımsızlık mücadelesinin askeri hâkimiyetini de elinde bulunduruyor. BRN’nin silahlı militan sayısının 5.000 ila 7.000, PULO’nun ise 2.000-3.000 civarında olduğu tahmin ediliyor. Bununla birlikte PULO’nun askerî varlığının daha modernize olduğu iddia ediliyor. Bölgede küçük bir azınlığı temsil eden Selefilerin ise silahlı grubu bulunmuyor.

Habernas