Macron’un kardinallerle buluştuğu iddiası: Laik Fransa’dan papalık seçimine müdahale mi?

Katolik dünyasının ruhani lideri ve Vatikan Devlet Başkanı Papa Franciscus’un 21 Nisan’daki vefatının ardından Fransa’da bayrakların yarıya indirilmesi ve Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un Fransız kardinallerle görüşmesi, "papalık seçim sürecinde etki yaratma çabası" şeklinde yorumlanarak eleştirildi.

Papa Franciscus'un vefatının ardından Katolik Kilisesi'nin başının belirlendiği, "Konklav" diye de anılan papalık seçim süreci, 7 Mayıs'ta Vatikan'daki Sistine Şapeli'nde başlayacak.

Gözler, yeni papanın hangi ülkeden seçileceğine odaklanmışken seçim süreci başlamadan önce ABD Başkanı Donald Trump'ın ve Fransa Cumhurbaşkanı Macron'un konuya dair bazı eylem ve açıklamaları, sürece yön verme çabası görülerek eleştirilerin hedefi oldu.

ABD Başkanı Trump, yeni Papa'nın kim olmasını istediğiyle ilgili soruya "Papa olmak isterdim. Bu, benim bir numaralı tercihim olurdu. New York'ta çok iyi bir kardinalimiz var." yanıtını vermiş ve New York Başpiskoposu Kardinal Timothy Dolan'ı işaret etmişti. Trump'ın, bu sözlerinin ardından resmi hesabından kendisini "Papa" olarak gösteren yapay zekayla üretilmiş fotoğrafı paylaşması da sosyal medyada eleştiri ve yeni tartışmaların kapısını araladı.

Trump'ın işaret ettiği isim olarak anılan Kardinal Dolan da ABD Başkanı'nın bu paylaşımın "iyi olmadığını" belirtti.

Diğer taraftan Fransa'da önce Papa Franciscus için ülkede bayrakların yarıya indirilmesi, ardından Macron'un Papa'nın cenaze töreni vesilesiyle Roma'da bulunduğu sırada ülkesinin Vatikan Büyükelçiliği konutunda Fransız kardinallerle buluştuğu yönündeki haberlerin basında yer alması, hem laiklik tartışmalarına yol açtı hem de Macron'u "seçim sürecinde etki oluşturmaya çalıştığı" gerekçesiyle eleştiri oklarının hedefi haline getirdi.

Fransa bayrağının yarıya indirilmesiyle başlayan laiklik tartışması

Papa’nın cenaze töreni, 26 Nisan'da devlet başkanlarının ve üst düzey siyasetçilerin katılımıyla gerçekleştirildi. Tören dolayısıyla Fransa genelindeki kamu binalarında bayraklar yarıya indirildi.

Ulusal basında yer alan haberlere göre, hükümetin bayrakları yarıya indirme kararı, özellikle solcu camiada tepkiyle karşılandı. Solcu çevreci Yeşiller (EELV) Partisi Milletvekili Alexis Corbiere, "değişen şartlara göre belirlenen bir laiklik anlayışının" olamayacağını, başka bir dini lider ya da devlet başkanı öldüğünde Fransa bayraklarının yarıya indirilmediğini söyledi.

Aşırı solcu Boyun Eğmeyen Fransa (LFI) Partisi Milletvekili Matthias Tavel de "Devlet burada, kilise orada." diyerek Fransa Devletinin bayrakları yarıya indirme gibi bir sorumluluğunun bulunmadığını savundu.

Laiklik Gözlemevi kuruluşunun eski genel raportörü Nicolas Cadene, bayrakların yarıya indirilmesine ilişkin yasal düzenlemenin bulunmadığını, böylesi bir kararın yürütme erkinin elinde olduğunu, daha önce de papaların ölümü nedeniyle bu kararın alındığını belirtti.

Öte yandan merkez sağcılar ve hükümet kanadı, Katolik dünyası ile "duygu birliği" içinde olmak için böyle bir karar alınmasının yerinde olduğunu savundu.

Macron, papalık seçimlerini etkilemekle suçlandı

Fransız Le Figaro gazetesi, Macron’un Papa’nın cenaze törenine katılımının ardından yayımladığı makalede Macron’un bir Fransızın papa seçildiğini görme hayali kurduğunu belirtti.

İtalyan basını ise Macron’un bu hayalini gerçekleştirmek için çeşitli manevralarda bulunacağı değerlendirmesini yaptı.

Basında Macron'un, Fransa'nın Vatikan Büyükelçiliği konutunda bazı kardinallerle görüştüğü ve papalık seçimlerini etkilemeye çalıştığı iddiaları yer aldı.

İtalyan Libero Quatidiano gazetesinde yayımlanan haberde Macron’un Vatikan’daki görüşmeleriyle Konklav’ı etkilemeye çalıştığı, bunun da Fransa’da tepki uyandırdığı ifade edildi.

Gazete, Macron'un Konklav’a katılacak 5 Fransız kardinalden dördüyle görüştüğünü ve bu isimlerin Marsilya Başpiskoposu Kardinal Jean-Marc Aveline, Ajaccio Piskoposu Kardinal François Bustillo, Vatikan’ın ABD’deki Büyükelçisi Kardinal Christophe Pierre ve Kardinal Philippe Barbarin olduğunu yazdı. Macron’un, burada Kardinal Aveline öncelik verilmesini istediği öne sürüldü.

Ancak Elysee Sarayı, resmi X hesabından yaptığı paylaşımda, gazetenin yorumlarını "manipülasyon" olarak nitelendirdi ve Macron'un Fransız kardinallerle öğle yemeği yemesinin yürürlükteki cumhuriyetçi geleneklere uygun olduğunu belirtti.

İtalyan basınında dikkati çeken bir haber de "Open Online" isimli haber sitesinde yer aldı. Haberde Katolik Kilisesi’nde son Fransız Papa'nın 700 yıl önce seçildiği belirtilerek, Macron'un yeni Papa olarak Kardinal Aveline'i işaret etmiş olabileceği ileri sürüldü.

Corriere della Sera gazetesinde de hafta başında yer alan haberde, Papa'nın cenazesi için geçen hafta sonu Vatikan'da bulunan "Macron’un burada yaptığı bazı görüşmelerin laik Fransa’da tartışmalar yarattığı" hatırlatıldı.

Hem İtalyan hem de Fransız basınında yer alan bu haberler, Fransa'da Papa'nın ölümü nedeniyle bayrakların yarıya indirilmesiyle başlayan laiklik tartışmalarını da alevlendirdi. Sosyal medya kullanıcıları, İtalyan basınında yer alan iddialardan hareketle Macron'un bir yandan yeni papanın belirlenmesinde rol oynamaya çalışırken diğer yandan siyasette laiklik vurgusu yapmasının çelişkili olduğunu dile getirdi.

Papa Franciscus, 21 Nisan'da hayatını kaybetmişti. Katolik Kilisesi’nin 266. lideri Papa Franciscus için 26 Nisan’da Aziz Petrus Meydanı'nda ayin yapılmış, kiliseye mensup 200'den fazla kardinal ve 700'den fazla piskopos ile rahibin hazır bulunduğu cenaze merasimine çok sayıda devlet ve hükümet lideri katılmıştı.