Doğu Avrupa’daki İslami yapıların kurucusu ve Begoviç’in akıl hocası Sudanlı alim Hasaneyn Hakk’a yürüdü

Hayatı boyunca İslam'ın ve Müslümanların hizmetinde büyük işler yapan, Aliya İzzet Begoviç’in de danışmanlığı yapıp Balkanlarda ve Avrupa’da Müslüman gençlerin örgütlenmesinde önemli rol alan Sudanlı büyük alim Muhammed Fatih Ali Hasaneyn İstanbul’da vefat etti.

Doğu Avrupa’daki İslami yapıların kurucusu ve Begoviç’in akıl hocası Sudanlı alim Hasaneyn Hakk’a yürüdü

Bosna meselesi hakkında konuştuğumuzda, Bosna meselesinin bayrağını taşıyan ilk kişi olan ve Avrupa'nın derinliklerinde bir Müslüman devletinin bağımsızlığını güreşmeyi başaran eşsiz lider Aliya İzzetbegoviç'i doğrudan hatırlıyoruz, ancak ona akıl hocalığı yapan asıl fedakarlık yapanları unutuyoruz.

Kuşatma döneminde aylarca Başkan Begoviç'in danışmanı, bekçisi ve Bosna'nın başkanı olan Dr. Fatih Ali Hassanein de dahil olmak üzere bu büyük başarıya onunla birlikte katkıda bulunan adamlardan biri.

Dr. Fatih Hassanein, Aliya İzzetbegoviç'i, coğrafi olarak sınırlı vatanıyla ilgilenen bir Müslümandan, Ümmetin sorunlarıyla ilgilenen bir İslamcıya dönüştürmeyi başardı.

Dr. Al-Fatih, Yugoslavya Cumhuriyeti'ne heyet olarak tıp okumak üzere gelen bir grup Sudanlı öğrenciyle birlikteydi. İlk toplantı Sudanlı grubun temsilcisi Al-Fatih Ali Hassanein ile Yugoslav grubun temsilcisi Profesör Ali Izetbegoviç arasında gerçekleşti. Al-Fatih Hassanein, Ali İzzetbegoviç ile yakından ilgilenerek onun islami kimliğinin oluşmasında çok etkili oludu.

Coğrafi olarak sınırlı vatanını millet meseleleriyle ilgilenen bir İslamcıya bıraktılar ve Yugoslav İslam Grubu'nu kurmaya karar verdiler. İlk faaliyetlerinden biri İslami kitapların Arapçadan Boşnakçaya çevrilmesi oldu. “Gelecek Bu Din İçindir”, “İslam Hakkında Şüpheler”, “Kırk Neveviler” ve “Riyad el-Salihin” kitapları tercüme edildi. İslami kitapların Arapçadan Boşnakçaya çevrilmesi fikri yayıldı ve Bosnalı Müslümanların dini ve milli bilincinin uyanmasına katkıda bulundu.

1983 yılında Begoviç, arkadaşı ve yoldaşı Fatih Hassanein'e, Balkanlar'da İslami muhalefet örgütünün varlığını duyurmanın zamanının geldiğini bildirdi. Yugoslav hükümeti Müslümanlara karşı komplo kurdu ve onların temsilcisi Cemal Bedijj'i uçağını düşürerek katletti.

Gençler öfkeleniyor ve patlamak istiyorlardı. Viyana'nın Yugoslav hükümetine karşı çıkan İslamcı bir partinin merkezi olması konusunda anlaştılar. Fatih gitti ve Viyana'daki mobilyalı ofisi hazırladı ancak Yugoslav hükümeti Begoviç'in hareketlerini fark etti ve Fatih'le görüştükten sonra dönüşünde onu tutuklayıp mahkemeye gönderdi.

El-Fatih, Begoviç'in tutuklanmasına tepki olarak Doğu Avrupa'daki Müslüman azınlıkların içinde bulunduğu kötü durumu anlatan bir kitap yazdı. Ayrıca Begoviç'in 25 yaşındayken yazdığı "Doğu ile Batı Arasında İslam" kitabını da yayına aldı.

Yugoslavya'da Doğu ile Batı Arasında İslam kitabının basılması yasaktı. Aliya İzzetbegoviç cumhurbaşkanlığını devraldığında Bosna cumhurbaşkanının danışmanlığını yaptı ve 1990'lı yıllarda aylarca Bosna Hersek Cumhurbaşkanının danışmanlığını yaptı ve danışman vekili olarak görev yaptı.

Sudanlı alim Fatih Ali Hasaneyn Doğu Avrupa İslam Konseyi'ni ve Behat bölgesinde Yüksek Okulu kurdu.

1992 yılında Fatih Hassanein, Hırvatistan İstihbarat Bakanı ile Bosna Cumhuriyeti adına müzakereci oldu. Cumhurbaşkanı Aliya İzzetbegoviç'in vefatının ardından Fatih Ali Hüseyin, anavatanı Sudan'a döndü.

El-Fatih'in Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile 1970'li yıllara dayanan yakın ilişkileri bulunmaktaydı. Erdoğan, El-Fatih'i şeyhi ve öğretmeni olarak tanımlıyor ve Aralık 2017'de Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan onu Sudan’ın başkenti Hartum’daki evinde ziyaret etti.

Avrupa’daki bazı faaliyetleri ve kurduğu kurumlar

-1966'da Yugoslavya'da gizlice Müslüman Öğrenciler Birliği'ni, 1967'de Belgrad'da Doğu Avrupa Müslüman Öğrenciler Birliği'ni kurdu. 1987'de Viyana'da yerel yöneticilerin başkanlarından oluşan "Doğu Avrupa İslam Konseyi"ni kurdu.

- Fatih Ali Hasaneyn, 1987 yılında Viyana'da “Uluslararası Müslüman Gençlik Forumu”nun ofisini, 1991 yılında ise İslam Dünyası Birliği'ne bağlı “Uluslararası İslami Yardım Örgütü”nün ofisini Viyana'da kurmuştur.

- Bosna-Hersek'teki soykırım savaşından kısa bir süre önce 1991 yılında iktidara gelen Bosna Demokratik Hareket Partisi'nin kuruluşuna katıldı.

-1992 yılında Bulgaristan'daki Müslümanların ilk siyasi partisi olan Bulgaristan Demokrat Partisi'nin kuruluşuna katıldı.

Fatih Ali’nin en önemli faaliyetlerinden biri de, Kur'an-ı Kerim'in anlamlarını Boşnakça, Arnavutça, Bulgarca, Çekçe ve Romence dillerinde basmasıydı. Ayrıca birçok İslami kitabı Doğu dillerine tercüme etmeye de çalıştı. Avrupa dillerinde ve oradaki İslami azınlıklarla ilgili haberleri ele alan Al-Shahida dergisini yayınladı.

- Bosna'nın kuzeybatısındaki Bihać şehrinde Yüksek Okulu kurdu.

-1995 yılında İstanbul'da Gazi Aliya İzzetbegoviç Okulu'nu kurdu.

-Onun en büyük insani çalışmalarından biri de, İslam davetinin Doğu Avrupa'ya yayılmasında büyük etkisi olan Avusturya'nın başkenti Viyana'da “Üçüncü Dünya Yardım Ajansı”nın kurulmasıdır.

Bazı kaynaklar Dr. Muhammed Fatih Ali Hasaneyn'i bir vaiz, devrimci ve Doğu Avrupa'da Müslümanların varlığını savunan en önemli liderlerden biri olarak tanımlıyor. Fatih Ali Hasaneyn, 1946 yılında Sudan’ın Sinnar Eyaleti'nin Karkoj şehrinde doğdu Belgrad Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden mezun oldu ve Avusturya'daki Viyana Üniversitesi'nden dahiliye alanında uzmanlık yaptı ve ardından bir devlet hastanesinde çalıştı.

Habernas-Bosnianews