'Çöl Aslanı'nın idamının üzerinden 89 yıl geçti

Libya'nın sembol isimlerinden, savaşlardaki başarısıyla "Çöl Aslanı" lakabını alan Ömer Muhtar, İtalya’ya karşı 20 yıl savaştı. İdam edileceğini öğrendiğinde dahi pişman olmadı, boyun eğmedi. Mahkemede İtalyan hakimle diyaloğu ise hafızalara kazındı.

'Çöl Aslanı'nın idamının üzerinden 89 yıl geçti

Libya'nın dağlık bölgesi Cebel Ahdar'da 1860'larda dünyaya gelen Muhtar, eğitimini bu bölgede etkin olan Senusi Hareketi medreselerinde aldı. Eğitimde gösterdiği başarıyla hareketin önde gelen isimlerinin dikkatini çeken Muhtar, 1899'da Çad'da Fransız sömürgesine karşı silahlı mücadele verdi.

1911'e gelindiğinde İtalya, Trablus ve Bingazi'ye saldırarak Libya'nın işgaline başladı. İtalyan kuvvetleri bölgedeki Osmanlı güçlerinden teslim olmalarını istedi ancak Osmanlı birlikleri bunu reddederek Libya yerel savunma güçleriyle birlikleriyle iç kesimlere çekilip, İtalyanlara karşı mücadele etti.

Balkan Savaşı'nın patlak vermesiyle Osmanlı birlikleri Anadolu'ya dönerken, İtalyanlar Trablusgarp vilayetine bağlı Trablus, Fizan ve Sirenayka bölgelerini ele geçirdi.

Mesleği Kur'an-ı Kerim ve İslami ilimler öğretmenliği olan Muhtar, coğrafyayı yakından tanıması ve uyguladığı stratejik savaş taktikleri sayesinde İtalyanları büyük hezimete uğrattı. Savaşlardaki başarılarıyla "Çöl Aslanı" lakabını alan Muhtar, ilerlemiş yaşına rağmen İtalya'ya karşı 22 yıllık mücadelesi boyunca birçok işgal valisini mağlubiyetle ülkesine gönderdi.

İtalya'daki yönetim değişikliğinin ardından iktidara gelen faşist lider Benito Mussolini, 1930'da bölgeye İtalyan valisi olarak General Radolfo Graziani'yi atadı.

Graziani yönetimindeki İtalyan güçlerinin ulusal direnişçilere karşı askeri girişimlerinin başarısız olmasının ardından, 1931'de Mussolini'nin de onayıyla İtalya bölgede kanlı yeni bir taktiğe girişti.

Cebel Ahdar bölgesindeki yaklaşık 100 bin kişilik yerel halk, sahil şeridindeki toplama kamplarına gönderildi ve Mısır sınırı da kapatılarak, Libya direnişçilerinin destek hattı kesildi.

Muhtar'ın liderlik ettiği Senusi birlikleri ise mücadelesine devam etti.

Ancak yerel halktan bazılarının İtalyanlarla iş birliği yapması ve İtalya hava kuvvetlerinin saldırılarıyla Muhtar, 11 Eylül 1931'de Slunta bölgesinde pusuya düşürülerek yaralı şekilde yakalandı.

İtalyan güçleri tarafından Slunta savaş esirleri kampında çıkarıldığı sözde "mahkeme" tarafından ölüm cezasına çarptırılan Muhtar, 16 Eylül 1931'de idam edildi.

Muhtar'ın mücadele ettiği İtalyan Komutan Graziani, Muhtar ile tanışmasının ardından günlüğüne şunları not almıştı:

"Orta boylarda, iri yapılı, saçı, sakalı ve bıyıkları beyaz, Ömer, atik ve canlı bir zekaya sahipti, dini konularda bilgili, enerji dolu ve çetin bir karaktere sahipti. Özverili ve tavizsizdi. Senusi Hareketi'nin en önde gelen liderleri arasında yer almasına rağmen mütedeyyin ve fakir kalmıştı."

Ömer Muhtar'ın yargılandığı mahkemedeki etkileyici sözleri 

Ömer Muhtar mahkemeye çıkarıldığında hakim idam kararı vermeden önce Ömer Muhtar’la arasında dikkat çeken bir diyalog geçer. 

İtalyan hakim idam kararı vermeden önce Ömer Muhtar’a sorar:

- İtalyan devletine karşı savaştınız mı?

Ömer Muhtar: Evet

İtalyan Hakim: İnsanları İtalyan devletine karşı savaşmaya teşvik ettiniz mi?

Ömer Muhtar: Evet

İtalyan Hakim: İtalya’ya karşı kaç yıl savaştınız?

Ömer Muhtar: Yaklaşık 20 yıl

İtalyan Hakim: Yaptıklarınızdan dolayı pişman mısınız?

Ömer Muhtar: Hayır

İtalyan Hakim: İdam edileceğinizi biliyor musunuz?

Ömer Muhtar: Evet

Hakim şaşırır ve sorar: Sizin gibi birisi için böyle bir son, çok üzücü.

Ve Ömer Muhtar tüm ömrünü özetleyen o cümleyi kurar: 

"Tam tersi. Bu, hayatımın sonu için en güzel yol."

İtalyan Hakim, Ömer Muhtar'a mücahitlere cihadı durdurmalarını emreden bir emirname yazması halinde kendisini beraat ettirmek ve ülke dışına sürgüne göndermek istediğini söyler. 

“Çöl Aslanı” Ömer Muhtar, Libya tarihinin hafızasında yıllar boyunca unutulmayacak o sözü sarf eder: 

"Her namazda Allah’tan başka ilah olmadığına, Hz. Muhammed’in (S.A.V.) de O’nun resulü olduğuna şehadet eden parmaklarım, asla yanlış bir şey yazamaz. Bizler teslim olamayız. Ya kazanırız ya da ölürüz. Biz ölsek de kazanırız, siz kaybedersiniz. Fakat acı olan, siz bunu ancak öldüğünüzde anlarsınız ve bunun size bir faydası olmaz."