Ayasofya'da ibadetin yolu açıldı: Danıştay, camiden müzeye dönüştürülmesi kararını iptal etti

Danıştayın gerekçesinde, Ayasofya'nın Fatih Sultan Mehmet Han Vakfı mülkiyetinde olduğu, cami olarak toplumun hizmetine sunulduğu belirtildi.

"Cami vasfı ile tescillidir"

Ayasofya'nın tapu belgesinde cami vasfı ile tescilli olduğu, bunun değiştirilemeyeceği kaydedildi.

Gerekçede, "Vakıf senedindeki cami vasfı dışında kullanımının ve başka bir amaca özgülenmesinin hukuken mümkün olmadığı sonucuna varılmıştır. Kadimden beri korunan Vakfa ait taşınmaz ve hakların, istifadesine bırakıldığı toplum tarafından kullanılmasına engel olunamaz" denildi.

86 yıldır ibadet yapılmıyordu

Fatih Sultan Mehmet'in İstanbul'u fethettikten sonra ilk cuma namazını kıldığı, fethin simgesi Ayasofya'da 86 yıldır ibadet yapılmıyor. O günden bu yana konu pek çok kez yargıya taşındı, Danıştay tarafından hep reddedildi.

Aynı daire, İstanbul'daki Kariye Camii’nin müzeye dönüştürülmesine dair 1945 tarihli Bakanlar Kurulu kararını geçen yıl iptal etmişti. Kararda caminin asli fonksiyonu dışında kullanılamayacağı belirtilmişti.

Ayasofya ile ilgili yargısal süreç

Sürekli Vakıflar Tarihi Eserlere ve Çevreye Hizmet Derneği, Ayasofya için ilk olarak 2005'te Danıştay'a dava açmıştı. Dernek, 24 Kasım 1934 tarihli Bakanlar Kurulu kararının iptali ve yürütmenin durdurulmasını istemişti.

Danıştay 10. Dairesi, 24 Haziran 2005'te söz konusu Bakanlar Kurulu kararının yürütmesini durdurma istemini reddetmişti. Daire 2008'de ise Ayasofya Camisi'nin müze olarak kullanılmasında hukuka aykırılık bulunmadığına işaret ederek, davayı reddetmişti.

Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, Dairenin bu kararını onamıştı. Dernek, 2016'da tekrar Danıştaya dava açmıştı.

Derneğin, Anayasa Mahkemesine yaptığı bireysel başvuru hakkında ise 2018'de karar verilmişti. Yüksek Mahkeme, Ayasofya'nın namaz kılınması için ibadete açılması yönündeki talebin reddedilmesi nedeniyle din ve vicdan hürriyetinin ihlal edildiği iddiasıyla yapılan başvuruyu, "incelenmeksizin kişi bakımından yetkisizlik" nedeniyle kabul edilemez bulmuştu.

AA