Trump'ın korkusu

ABD Çalışma Bakanlığı'nın Cuma günü açıkladığı veriler, işsizliğin Büyük Buhran (1929-37) dönemindeki düzeye ulaştığını gösteriyor. Trump, 3 Kasım'da yapılacak Başkanlık Seçimleri'ne bu koşullarda giderse kaybetmekten korkuyor.

Trump'ın korkusu

Büyük Buhran düzeyindeki işsizlik oranlarına, 1918 İspanyol Gribi'ni izleyen ekonomik gerilemeden çok daha derin bir çöküş eşlik ediyor. İspanyol Gribi'nin etkisiyle ABD'de ekonomi ve tüketim sırasıyla % 6 ve % 8 daralmıştı.

Covid-19 krizinin ABD ekonomisi üzerindeki etkileri çok daha sert. Örneğin, yatırım bankası Goldman Sachs'ın analistleri, ABD ekonomisinde ilk üç aylık dönemde yıllık % 9, ikinci üç aylık döneminde de yıllık % 34'e varan bir daralma bekliyorlar. Bu oranların sırasıyla % 10 ve % 64 olmasını bekleyen analistler de var. En kötü senaryoları bir kenara bıraksak bile, 2020 yılında Covid-19 krizinin etkisiyle, ABD ekonomisinde toplam ekonomik daralmanın % 10'un epey üstüne çıkacağı anlaşılıyor.

ABD Başkanı Trump, 3 Kasım'da yapılacak Başkanlık Seçimleri'ne bu koşullarda gitmek itemiyor, Covid-19 karşısında alınan önlemleri bir an önce hafifleterek ekonomiyi yeniden canlandırmayı amaçlıyor.

Trump oy tabanındaki aşırı ağcı silahlı milislerin ekonominin açılmasını talep eden protesto gösterilerini destekleyen konuşmalar da yapıyor. Ülkedeki kutuplaşmayı daha da keskinleştirmekten çekinmiyor.

Buna karşılık birçok gözlemci, aşı ve etkili ilaç yokluğunda toplumsal izolasyon önlemlerinin kaldırılmaya başlanmasının Covid-19 salgını açısından "yangına körükle gitmeye benzediğini" düşünüyor. Önlemlerin yumuşatılması salgını hızlandıracak, özellikle primlerini ödeyemedikleri için sağlık sigortalarını kaybeden yeni işsizleri, sigortasız yoksullar çok daha şiddetle etkileyecek, büyük olasılıkla bu kesimlerde ölümler daha da artacak.

Diğer taraftan, salgın Trump "bölgeleri" olarak tanımlanan kırsal alanlara ve taşra kentlerine, özellikle Trump destekçisi yaşlı seçmenleri etkileyerek nüfuz etmeye başlamıştı. Şimdi bu sürecin hızlanması, Trump'ın seçmen tabanında bir kayma olasılığını da gündeme getiriyor.

Son finansal krizi izleyen ekonomik daralma ve yüksek işsizlik sağ popülizmi ve Trump başkanlığını yaratmıştı, Bu kez işsizlik ve ekonomik daralma çok daha yüksek düzeylerde seyrediyor. Toplumsal etkilerinin de aynı derecede sert olması beklenebilir.

BBC