Ketâib Hizbullah’tan ABD elçisine sert mesaj: Irak Amerikan vesayetine boyun eğmez

ABD Başkanı’nın Irak Özel Temsilcisi Mark Savaya’nın, ülkedeki Şii iktidar koalisyonu olan Koordinasyon Çerçevesi güçleri üzerindeki baskılarıyla eş zamanlı olarak, İran’a yakın silahlı gruplar Savaya ile temas kurulmasına karşı uyarıda bulundu. Söz konusu gruplar, Savaya ile ilişki kuranları “hain” olarak nitelendirirken, Irak halkının bu kişileri “Trump’ın araçları” olarak göreceğini ileri sürdü.

ABD Başkanı Donald Trump tarafından yaklaşık iki ay önce Irak Özel Temsilcisi olarak atanan Mark Savaya henüz Bağdat’a gelerek görevine başlamazken, Irak makamlarına yönelik açıklamalarını sosyal medya paylaşımlarıyla sürdürdü. Savaya, paylaşımlarında Irak’ta “kontrolsüz silahların ve silahlı milislerin” sona erdirilmesi çağrısında bulundu.

Karşılıklı tehditler

Bu gelişmelerin ardından tansiyon ilk kez bu denli yükseldi. Irak Hizbullah Tugayları’nın sözcüsü ve “Ebu Ali el-Askeri” olarak bilinen isim, Savaya’ya sert bir saldırı yöneltti. Savaya’nın atanmasını, bölgenin “son derece karmaşık” bir dönemden geçtiği bir süreçte “dar çıkarlar” elde etmeye yönelik bir adım olarak tanımladı.

Savaya’ya hitaben konuşan el-Askeri, “Hizbullah Tugayları sana karşı koymayacak; bu halkın onurlu gençleri buna yeter” ifadelerini kullandı. Iraklı siyasetçilere ve özellikle “Resulullah’ın sarığını giymiş olanlara” seslenen el-Askeri, “Bu Irak hainleriyle iletişimden kaçınmaları gerekir. Aksi halde halk onları hain ve suçlu Trump’ın araçları olarak görecektir” dedi.

Bu açıklamalar, Savaya’nın iki gün önce X platformunda yaptığı paylaşımın ardından geldi. Savaya söz konusu paylaşımında, “Devletle rekabet eden ve onun otoritesini zayıflatan silahlı grupların varlığı altında hiçbir ulus başarılı olamaz. Bu bölünme Irak’ın küresel konumunu zayıflattı, ekonomisini boğdu ve ulusal çıkarlarını koruma kapasitesini sınırladı” ifadelerini kullandı.

Savaya, son üç yılda Irak’ın bölgesel çatışmalardan uzak duran “gerçekçi ve dengeli” bir siyaset izlediğini ve bunun istikrarı mümkün kıldığını savunarak, bu sürecin sekteye uğratılmaması gerektiğini belirtti. “İstikrar, sorumlu liderlik, ortak hedef ve devleti ile kurumlarını güçlendirme konusunda sarsılmaz bir kararlılık gerektirir” dedi.

Irak’ın DEAŞ’a karşı zaferinin sekizinci yıl dönümüne ve parlamento seçimlerinin tamamlanmasına atıfta bulunan Savaya, önümüzdeki dönemde siyasi ve dini liderlerin alacağı kararların, Irak’ın “egemenlik ve güç yolunda ilerleyip ilerlemeyeceğini ya da yeniden parçalanma ve çöküşe sürüklenip sürüklenmeyeceğini” belirleyeceğini söyledi. Aksi durumda ülkenin ekonomik çöküş, siyasi istikrarsızlık ve uluslararası izolasyonla karşı karşıya kalacağını vurguladı.

Gizli uzlaşılar

Koordinasyon Çerçevesi’nin bu baskılara nasıl yanıt vereceğine ilişkin değerlendirmede bulunan Iraklı siyaset araştırmacısı Neval el-Musevi, “Çerçeve, Başbakan Muhammed Şiya es-Sudani’nin ikinci dönemine karşı çıkılması dışında hemen her şeyi kabul edebilir. Bu özellikle Nuri el-Maliki liderliğindeki Hukuk Devleti Koalisyonu için geçerli” dedi.

Musevi, “Silahlı gruplardan gelen sert açıklamalar, Sudani’nin yeniden göreve gelmesini engellemeye yönelik baskı araçlarından biridir. Bu nedenle şu ana kadar siyasi ya da dini hiçbir taraf Savaya ile doğrudan görüşme yaptığını açıklamadı” ifadelerini kullandı.

Bu tür açıklamaların, Irak’ta hükümet kurulmadan önce sıkça başvurulan bir yöntem olduğunu belirten Musevi, 2021’de bunun daha sert biçimlerde, insansız hava araçları ve bombalı saldırılarla görüldüğünü hatırlattı.

Musevi’ye göre, Sudani liderliğinde “İmar ve Kalkınma” koalisyonu ile Sünni güçler arasında gizli bir ittifak şekilleniyor. Kürt tarafların ise bu ittifaka katılıp katılmayacağı belirsizliğini koruyor. Bazı Koordinasyon Çerçevesi bileşenlerinin Sudani’ye ön onay verdiğini belirten Musevi, Maliki’nin de güçlü kozlara sahip olduğunu ve bu durumun siyasi dengeyi zorlaştırdığını söyledi.

Musevi ayrıca Savaya’nın açıklamalarının, ABD yönetiminin yeni Irak hükümetini tanıması için öne sürdüğü siyasi şartları yansıttığını belirterek, Washington’un silahlı grupların hükümette yer almasını istemediğini vurguladı. ABD’nin Sudani’ye sıcak baktığını ima eden Musevi, Savaya’nın son üç yıla yönelik övgülerinin de buna işaret ettiğini kaydetti.büyümeyeceğini savunurken, ABD’nin mesajlarının ciddiye alınmaması durumunda Irak’ın ağır ekonomik yaptırımlarla karşılaşabileceği uyarısında bulundu.