İşgalci İsrail, Fas üzerinden Afrika'ya yerleşmeye çalışıyor

Fas ile İşgalci İsrail arasında 2020'de imzalan normalleşme anlaşması sonrası özellikle son dönemde ilişkileri daha ileri seviyeye taşımaya yönelik adımların hız kazandığı görülüyor.

Siyonist yetkililerin Rabat ziyaretleri, burada çeşitli düzeylerde Faslı bakanlar ve yetkililerle gerçekleştirdikleri görüşmeler normalleşme sürecinin ivme kazandığını teyit eder nitelikte.

Ancak siyonist bakanların ve yetkililerin Fas'a gerçekleştirdikleri ziyaretlerin amacı ve geleceğe yönelik beklentilerinin ne olduğu zihinlerde soru işareti oluşturuyor.

İki ülke arasındaki normalleşme sürecine ilişkin, bazı uzmanlar son dönemde kaydedilen ivmeye dikkati çekerken bazıları ise ilişkilerin daha önceki anlaşmalara göre normal seyrinde ilerlediğini düşünüyor.

Yoğunlaşan ziyaretler ve görüşmeler

Fas, temmuz ayında İsrailli iki bakanın eş zamanlı ziyaretine sahne oldu.

İşgalci İsrail'in Adalet Bakanı Gideon Sa'ar, Faslı mevkidaşı Abdullatif Vehbi ile adalet bakanlıkları arasında iş birliğine yönelik mutabakat zaptı imzaladı.

Faslı üst düzey yetkililerle bir araya gelen Sa'ar, bu kapsamda Bütçeden Sorumlu Bakan Fevzi Lakca'yla gerçekleştirdiği görüşmede, iki ülke arasındaki ekonomik ve ticari iş birliğini güçlendirmenin yollarını ele aldı.

İşgalci İsrail'in Bölgesel İş Birliği Bakanı Issawi Frej de Faslı yetkililerle belediye işlerinde iş birliğini geliştirmenin yolları üzerine görüşmelerde bulunan heyete başkanlık etti.

İşgalci İsrail'in Genelkurmay Başkanı Aviv Kohavi de 18 Temmuz'da Rabat'ı ziyaret ederek Faslı üst düzey askeri yetkililerle bir araya geldi.

Görüşmelerde, İşgalci İsrail ve Fas Savunma Bakanlıkları arasında savunma alanındaki ikili iş birliğinin güçlendirilmesi konusu ele alındı.

Pek çok alanda imzalanan anlaşmalar

Fas ile siyonist rejim arasındaki ilişkilerin hızlanan bu temposu, güvenlik, ekonomi, ticaret, turizm, bilimsel araştırma, sağlık, kültür ve hatta spor alanında iş birliğini geliştirmeye yönelik anlaşmalar ve mutabakat zaptlarıyla sonuçlandı.

Bu adımlar, iki ülkenin, normalleşme nedeniyle ortaya konan tepkiler karşısında herhangi bir sıkılganlık göstermeksizin normal siyasi ilişkilere doğru hızla ilerlediğinin kanıtı.

"Fas'ın iradesi olmadan bu ilişkilerin var olması mümkün değildir"

Taza Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Profesörü İsmail Hammudi, İşgalci İsrail'le normalleşme süreçlerini hızlandırmayı veya yavaşlatmayı kontrol eden tarafın Rabat olduğunu kaydeden Hammudi, dolayısıyla İsraillilerin Fas'a gerçekleştirdiği ziyaretlerin de Rabat hükümetinden gelen davetlerle gerçekleştiğini ifade etti.

"ABD'nin desteğiyle iki ülke arasındaki normalleşmenin hedefi Afrika"

İşgalci İsrail-Fas ilişkilerinde gelinen durumu normalleşmenin ötesinde "müttefiklik" olarak nitelendiren Hammudi, "Fas ve İsrail arasındaki ilişkiler ABD'nin himayesinde ekonomik ve askeri ittifaka doğru ilerliyor. Hatta bu ittifakın ikiliden öte çok taraflı ilişkilere dönüşebileceği bekleniyor." ifadelerini kullandı.

İsrail Bölgesel İşbirliği Bakanı'nın Rabat ziyaretinin, Fas-İsrail-ABD iş birliğinin Afrika başta olmak üzere dışarıya taşınmasının işareti olduğunu savunan Hammudi, "ABD'nin desteğiyle iki ülke arasındaki normalleşmenin hedefi Afrika. Bu da Fas'ın bölgesel konumunu güçlendirecektir." diye konuştu.

Tel Aviv ile Arap ülkeleri arasında hızlanan normalleşmenin öncelikle İşgalci İsrail'in çıkarına olduğunu söyleyen Hammudi, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Fas ile İsrail arasındaki normalleşme, Rabat'ın barış müzakerelerini yeniden başlatma yönündeki taahhütlerine rağmen bugüne kadar Filistin davasında en ufak bir ilerlemeyi sağlamadı. Dolayısıyla Tel Aviv ile Rabat arasındaki ilişkiler İsraillilerin yararınadır."

İşgalci İsrail'in aynı zamanda Filistin'den bağımsız olarak Arap ülkeleriyle çok taraflı ilişkiler kurmayı tercih ettiğini dile getiren Hammudi, "İsrail, Filistin pahasına Araplarla ittifaklar kurmaya çabalıyor. Bu da Arap halkları tarafından kabul görmüyor." dedi.