İran'da seçimi kazanan Pezeşkiyan, ülkenin 9'uncu Cumhurbaşkanı oldu

İran İçişleri Bakanlığı Seçim Merkezi Sözcüsü Muhsin İslami, bakanlık binasındaki seçim merkezinde düzenlediği basın toplantısında, dün yapılan cumhurbaşkanı seçiminin ikinci turunun oy sayım işlemlerinin tamamlandığını açıkladı.

Ülke genelinde yaklaşık 59 bin merkezde kurulan sandıklarda toplam 30 milyon 530 bin 157 oy kullanıldığını aktaran İslami, Pezeşkiyan'ın 16 milyon 384 bin 403 oy aldığını söyledi. Buna göre Pezeşkiyan'ın oy oranı yüzde 53,7 oldu.

İslami, muhafazakar Said Celili'nin ise oyların 13 milyon 538 bin 179'unu aldığını belirtti. Celili'nin oy oranı yüzde 44,4'te kaldı.

Cumhurbaşkanı seçiminin ikinci turuna katılım oranı ise yüzde 49,8 oldu.

Pezeşkiyan kimdir?

Mesud Pezeşkiyan, 29 Eylül 1954'te İran'ın Batı Azerbaycan eyaletinin Mahabad şehrinde doğdu. Askerlik hizmetini tamamladıktan sonra tıp fakültesine girdi ve genel tıp bölümünden dereceyle mezun oldu.

İran-Irak Savaşı sırasında (1980-1988) askeri doktor olarak görev yaptı, ardından Tebriz Tıp Bilimleri Üniversitesi'nde (ülkenin kuzeyinde) genel cerrahi konusunda uzmanlaşarak eğitimine devam etti. 1993 yılında Tahran Tıp Bilimleri Üniversitesi'nden kalp cerrahisi bölümünden mezun oldu.

1994 yılında Pezeşkiyan Tebriz Tıp Bilimleri Üniversitesi'ne başkanlık etti. 1999 yılında Cumhurbaşkanı Muhammed Hatemi hükümetinde (1997-2005) Sağlık Bakan Yardımcılığına atandı ve 2001-2005 yıllarında kabinesinde Sağlık ve Tıp Eğitimi Bakanı olarak görev yaptı.

Mesud Pezeşkiyan 8., 9., 10. ve 11. meclislerde seçildi. 2016-2020 yılları arasında birinci başkan yardımcılığı görevini de üstlendi.

İki kez cumhurbaşkanlığı seçimlerine katılmaya çalışan Pezeşkiyan, 2013'te adaylığını geri çekerek Haşimi Rafsancani'yi destekledi.  2021'de ise Anayasayı Koruma Konseyi tarafından seçimlere katılmasına izin verilmedi.

Pezeşkiyan, siyaset kurumunun reformist kanadının temsilcisi olarak sınıflandırılıyor. (İran'da klasik parti yok; milletvekilleri geleneksel olarak üç siyasi kampa ayrılıyor: muhafazakarlar, reformistler ve ılımlılar).

Tahran'ın nükleer programının barışçıl nitelikte olmasını sağlama taahhüdü karşılığında yaptırımların kaldırılması için 2015 yılında uluslararası arabulucularla varılan bir anlaşmaya ilişkin müzakerelerin yeniden başlatılmasını savunuyor.

Pezeşkiyan ayrıca İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Seyyid Ali Hamanei'in buyruklarını uygulama sözü verirken, ülkenin dışişleri bakanlığının başına eski İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif'i seçeceğini de duyurdu.

Mesut Pezeşkiyan, jinekolog olan merhum eşiyle (Ö. 1994) evlenmiş ve dört çocukları olmuştur. Eşinin ölümünden sonra yeniden evlenmemiştir.

Pezeşkiyan, Azeri ve Kürtçe dillerini akıcı bir şekilde konuşmaktadır. Babası Türk, annesi ise Kürt'tür.