Fas-Moritanya ilişkilerindeki gizli anlaşmazlık: Batı Sahra

Fas'ın Batı Sahra bölgesinin bağımsızlığını savunan Polisario Cephesi temsilcisinin Moritanyalı yetkililerle görüşmesi Fas-Moritanya ilişkilerinde gerilime yol açtı.

Fas Hükümet Sözcüsü Hasan Abyabe'nin kasım ayında Moritanya'yı ziyaretinin yanı sıra Dışişleri ve Afrika İşbirliği Bakanı Nasır Burita'nın açıklamalarıyla olumlu yönde ilerleyen iki ülke ilişkilerinde Batı Sahra meselesi "gizli anlaşmazlık" olarak yeniden ortaya çıktı.

Polisario Cephesi 19-23 Aralık'ta 15. konferansını düzenlemeye hazırlanırken, cephenin liderlerinden Muhammed Selim Veled Salik'in geçen ay sonunda Moritanya Cumhurbaşkanı Muhammed Veled Gazvani ve İslami eğilimli Tevasul Partisi dahil siyasi partilerin liderleri tarafından kabul edilmesi Fas'ın tepkisini çekti.

Fas-Moritanya ilişkileri inişli çıkışlı

Fas'ın Vecde kentinde bulunan I. Muhammed Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Profesörü Halid Şeyat, yaptığı açıklamada, iki ülke arasındaki ilişkilerin inişli çıkışlı olduğunu ve bunun somut nedenlere dayandığını söyledi.

Şeyat, "Moritanya, Batı Sahra konusunda net bir tutum sergilemiyor, bu durumu Cezayir-Fas ilişkilerinin seyrine bırakıyor. Bunun bir tarafı tercih etmekten daha kazançlı olacağını düşünüyor." dedi.

Fas, Batı Sahra'da kendi egemenliğinde bir federasyon kurmakta ısrar ederken, Cezayir'in desteklediği Polisario Cephesi ise bölgede bir referandum yapılmasını istiyor.

Bu durumun Cezayir ve Moritanya'daki sol partilerin Polisario Cephesi'ne desteğiyle karşılık bulduğunu belirten Şeyat, Polisario'nun bu ülkelerdeki İslami partilerin de desteğine başvurduğunu ifade etti.

"İki ülke, ilişkilerini güçlendirerek sürdürmeli"

Faslı parlamenter Nebil el-Endelusi, Fas-Moritanya ilişkilerinin "ortak bir coğrafyada ve ortak çıkarlara dayanan, karşılıklı toplumsal ve kültürel bağımlılık esasına dayalı bir tarihe sahip olduğunu" belirtti.

Endelusi, "Son dönemde Fas'ın milli mesele olarak gördüğü Batı Sahra'ya rağmen bu karşılıklı bağımlılık devam etti. Ancak, önemli olan bu iki ülkenin diplomatik ilişkilerinin ve kardeşlik hukukunun güçlenerek sürmesidir." diye konuştu.

Batı Sahra sorunu dahil yapay sorunlarla bu ülkelerin kendi aralarındaki ilişkilerinin bozulduğunu ifade eden Endelusi, bu tür problemlerin ülkelerin gelişmesinin önünde engel teşkil ettiğini dile getirdi.

Batı Sahra sorunu

Fas'ın 1975'te eski İspanyol sömürgesi Batı Sahra'yı topraklarına katmasının ardından, Cezayir'in destek verdiği bağımsızlık yanlısı Polisario Cephesi ile Fas yönetimi arasında başlayan gerginlik devam ediyor.

Fas, bölgenin kendi egemenliğinde kalması gerektiğini savunurken, Polisario Cephesi, Batı Sahra'nın bağımsız devlet olduğunu ileri sürüyor.

Polisario Cephesi, 1991'de, BM'nin ara buluculuğunda varılan ateşkes anlaşmasına kadar Fas güvenlik güçlerine karşı silahlı mücadele yürütüyordu. Ateşkes anlaşmasından bu yana Batı Sahra'nın statüsüyle ilgili görüşmeler başarıya ulaşamadı.

AA